Gelsenkirchen to miasto liczące około 260 tys. mieszkańców, położone blisko zachodniej granicy Niemiec, w kraju związkowym Nadrenia Północna – Westfalia. Choć dzieli je od Olsztyna około 1100 km, związki obu miast są nader bliskie, opierają się bowiem zarówno na przesłankach historycznych, jak i współcześnie rozwijanym partnerstwie.

W Gelsenkirchen zamieszkuje wielu potomków Warmiaków, którzy w początkach XX w. emigrowali „za chlebem” do przemysłowych miast Zagłębia Ruhry, osiedlili się tu także liczni dawni mieszkańcy Olsztyna. Obecnie przyjacielska więź pomiędzy oboma miastami budowana jest na płaszczyźnie kulturalnej, sportowej i edukacyjnej.

Most porozumienia między miastami

Nawiązanie oficjalnych kontaktów samorządów miejskich nastąpiło tuż po 1989 r. Działające w Gelsenkirchen Stowarzyszenie Byłych Mieszkańców Olsztyna „Allenstein” wykazywało żywe zainteresowanie losami rodzimego miasta. Jedną z pierwszych spraw, które szczególnie zjednoczyły społeczności obu miast, było odnowienie i ponowne ustawienie na moście na Łynie pomnika św. Jana Nepomucena.
Do podpisania umowy partnerskiej pomiędzy obu miastami doszło w 1992 r. Inicjatywę tę upamiętnia nazwanie Aleją Gelsenkirchen ciągu komunikacyjnego łączącego most św. Jana z ul. Szrajbera.

Braterstwo w zjednoczonej Europie

Lata partnerstwa zaowocowały kolejnymi wspólnymi działaniami, m.in. uhonorowaniem dokonań urodzonego w Olsztynie Ericha Mendelsohna (1887-1953) pamiątkową tablicą, zawieszoną na dawnym domu słynnego architekta.
Aktualnie współpraca między miastami bazuje głównie na dzieleniu się osiągnięciami kulturalnymi i na wymianie młodzieży. Podczas wyjazdów młodzi olsztynianie uczestniczą w zajęciach edukacyjnych i turniejach sportowych, mają też okazję poznać bliżej niemieckich rówieśników, zwiedzić ich miasto, oswoić się z tamtejszą sztuką czy spróbować regionalnych przysmaków. Tym samym później rewanżują się gościom z Gelsenkirchen.
Będące ważnym ogniwem w budowaniu integracji europejskiej partnerstwo Olsztyna i Gelsenkirchen prowadzi do zbliżenia społeczności obu miast oraz rozwijania przyjacielskich relacji pomiędzy nimi.