Amfiteatr jest kulturalnym sercem olsztyńskiego Starego Miasta. Znajduje się tuż przy zamku, w miejscu jego dawnej fosy. Nieopodal głównego wejścia do amfiteatru ustawiono „ławeczkę Kopernika”, czyli charakterystyczny pomnik wielkiego astronoma.

To miejsce zawsze przyciągało artystów, choć pierwsza scena powstała tu dopiero w 1978 r. Gruntowną modernizację amfiteatru rozpoczęto w 2006 r., a po dwóch latach udostępniono nowoczesny obiekt, który ma profesjonalną, zadaszoną scenę, 1300 miejsc siedzących i kompleks podziemnych pomieszczeń. Wówczas też amfiteatr zyskał patrona w osobie Czesława Niemena.

Pod widownią mieści się kameralna sala dla 78 widzów, garderoby dla artystów i toalety. Dużym ułatwieniem dla osób niepełnosprawnych są windy, które zapewniają wygodny dostęp na niższy poziom obiektu.

Dzięki amfiteatrowi w sezonie letnim starówka nieprzerwanie tętni życiem. Jest on główną sceną corocznego cyklu wydarzeń w ramach Olsztyńskiego Lata Artystycznego. Odbywają się tu koncerty i inne występy artystyczne, imprezy rozrywkowe, a także pokazy filmowe.