Tartak Raphaelsonów to z jednej strony wspomnienie czasów, kiedy przemysł prężnie rozwijał się na terenie miasta. Z drugiej zaś – szansa na to, by dzięki „Muzeum Nowoczesności” połączyć stare z nowym i tchnąć w gmach drugie życie.

Tartak jest zlokalizowany przy ul. Knosały, w dawnej dzielnicy przemysłowej Olsztyna, którą był teren położony między obecnymi ulicami Niepodległości, Pieniężnego i zakolem Łyny. Funkcjonowały tu m. in. inne tartaki, gazownia, fabryka maszyn, browary oraz zakład produkcji octu i musztardy.
Budynek tartaku wzniesiono w 1884 r. Jego właścicielami byli bracia Louis i Rudolf Raphaelsohnowie, zaliczający się ówcześnie do elity olsztyńskich przedsiębiorców. Do rodziny należała również cegielnia założona przez ojca obu braci Moritza Hirscha Raphaelsonhna.

Do dziś przetrwał główny gmach wybudowany w konstrukcji ryglowej. Niegdyś od strony Łyny znajdował się przy nim basen połączony z rzeką, który służył do rozładunku spławianego drewna. Od strony południowej do budowli przylegała kotłownia z maszyną parową, od północnej wznosił się zaś komin. Ten ostatni nie zachował się, podobnie jak wiata do przechowywania surowca. Z czasem kompleks powiększał się o nowe bryły – budynek administracyjny oraz parterową dobudówkę.

W 1930 r. zakład przeniósł się na ul. Lubelską, a zabudowania tartaczne przejęły Miejskie Zakłady Komunalne. Po II wojnie światowej urzędowały w nich Miejskie Zakłady Komunikacyjne, które urządziły tutaj zaplecze socjalne dla pracowników. Zmiany wprowadzone w budynkach zatarły większość śladów ich pierwotnego przeznaczenia. W 1987 r. były tartak został opuszczony i od tego czasu niszczał.

Trwało to aż do 2011 r., kiedy rozpoczęto jego rewitalizację z przeznaczeniem na Centrum Techniki i Rozwoju Regionu „Muzeum Nowoczesności”. Ideą przedsięwzięcia jest nie tylko uratowanie budynku, ale nadanie mu nowej funkcji, dzięki której przetrwa pamięć o czasach, gdy ta dzielnica tętniła życiem. Muzeum zostało otwarte w 2014 r.