Ten budynek to żywy pomnik historii nowoczesnej edukacji w Prusach Wschodnich oraz na Warmii i Mazurach. Obecnie mieści się w nim Liceum Ogólnokształcące nr 1, czyli najstarsza szkoła regionu w powojennej Polsce. Do 1945 r. funkcjonowało tu pierwsze w mieście gimnazjum męskie, które w XIX i XX w. było elitarną szkołą średnią.

Średnią szkołę męską otwarto w Olsztynie w 1878 r. Początkowo miała wspólną siedzibę ze szkołą ludową, która mieściła się przy dzisiejszej ul. Pieniężnego. Własnego lokum gimnazjum męskie doczekało się w 1887 r. Oprócz budynku głównego, wzniesionego z czerwonej cegły i utrzymanego w duchu oficjalnego neogotyku, powstały – także zachowane do dziś – sala gimnastyczna i plac ćwiczeń.

Szkoła była gimnazjum klasycznym – z nauczaniem greki i łaciny. Jego ukończenie uprawniało do wstępowania na wyższe uczelnie. Uroczyste otwarcie uświetniła wystawiona przez szkolny teatr skrócona wersja „Ifigenii w Taurydzie” Goethego. W 1894 r. w auli zawisł obraz o tym samym tytule, podarowany przez jego autora Gaertnera. Zabytkowe płótno zostało przestrzelone w kilku miejscach podczas ostatniej wojny.